PASLANMAZ ÇELİK NEDİR?

Paslanmaz çeliği ilk olarak Harry Brearley, 1913 yılında tesadüfen keşfetmiştir. Tüfek namluları için çeşitli metalleri birleştirerek deneyler yaparken bazılarının paslanmaya karşı dirençli olduklarını gördü. Her büyük buluşta olduğu gibi  o da paslanmaz çeliği sanayicilere kabul ettirebilmek için uzun bir uğraş verdi. Krom gibi bazı metaller, atom boyutlarının birbirine yakın olmasından dolayı oksijenle çok kolay ve süratli birleşirler. Kalınlığı birkaç atom olacak kadar çok ince ama çok sağlam bir tabaka oluştururlar. Başka reaksiyon olmaz. Bu tabaka zedelense bile tekrar oluşur. Krom belli bir oranda çeliğe katılırsa yine aynı olay olur, çelik artık paslanmaz. Paslanmaz çelikler içerdikleri yüksek oranda Krom(Cr) ve Nikel(Ni) sayesinde atmosferik koşullara, suya, asitlere ve yüksek sıcaklıktaki ortamlara dayanıklı çeliklerdir. Paslanmaz çeliğin içinde yüzde 10-30 krom vardır. Bu orana ve eklenecek nikel, titanyum, alüminyum, bakır, sülfür, fosfor vb. elemanlara bağlı olarak kullanım yerleri değişir.

Genel Olarak Paslanmaz Çelikler Beş Ana Grupta Toplanmaktadır:   

  • Ferritik
  • Martenzitik
  • Ostenitik
  • Ferritik – Ostenitik (Dubleks)
  • Çökeltme sertleşmesi uygulanabilen alaşımlar

Kullanıldığı Yerler;  AISI 304: Gıda Sektörü,  Ev Aletleri,  Endüstriyel Mutfaklar,  Otomotiv Sanayi Sıhhi Ekipmanlar.  AISI 316: Kağıt, Selüloz, Suni İpek, Boya Endüstrisi, Hastane Ekipmanları, Meyve Suyu ve İçki Üretim Tesisleri, Et İşletme Ürünleri, Tekstil Sanayi.  AISI 316 L: Boya Sanayi, Kimya ve  İlaç Endüstrisi, Suni İpek Sanayi, Süthane Ekipmanları.  ASI 316 Tİ: Kağıt, Kimya, İlaç, Boya ve Vernik İmalat Tesisleri, Sentetik Reçine Üretim Üniteleri, Lastik ve Motor  Yakıtı  Endüstrisi, Pompa ve Kompresör Parçaları, Et işleme Üniteleri, Petrol ve Doğalgaz Üretim Üniteleri, Nükleer Mühendislik. AISI 321: Erzak ve Yiyecek Sanayi, Fermantasyon ve Süthane Ekipmanları, Bira Fabrikaları ,Kağıt Sanayi, Nitrik Asit Üniteleri, Petrol, Sabun, Deri Üretim Tesisleri, Konserve Sanayi. AISI 430: Çatal Kaşık Üretimi, Ev Gereçleri, Otomotiv Sanayi. AISI309: Yüksek Isıya Dayanıklı, Soğuk Şekillendirmeye elverişli, Uygun Kaynak İmkanı, Karbürleşmeye karşı hassas.